Đền Quán Cháo, thuộc cụm di tích Đền Dâu – Quán Cháo – Đồng Giao – Tam Điệp, đã đi vào lịch sử và ca dao cổ, trở thành điểm tham quan được yêu thích tại Ninh Bình. Hôm nay, cùng MIA.vn tìm hiểu thêm về địa danh tâm linh độc đáo này nhé!
1. Giới thiệu về Đền Quán Cháo
Đền Quán Cháo tọa lạc tại phường Tây Sơn, thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình. Cái tên “Quán Cháo” đơn giản bắt nguồn từ hình ảnh một quán bán cháo xưa kia. Tuy nhiên, tên gọi này còn gắn liền với câu chuyện về Thánh Mẫu Liễu Hạnh – người được dân gian tin rằng đã hóa thân thành bà chủ quán nước để quan sát cuộc sống của người dân.
Vào năm 1788, khi vua Quang Trung kéo quân ra Bắc chống giặc Mãn Thanh, bà đã nấu cháo phục vụ binh lính. Sau chiến thắng, nhà vua đã lập đền thờ và đặt tên “Quán Cháo” để ghi nhớ ân đức này.
Ngày nay, đền được xây dựng lại trên đỉnh đồi, mang tên chính thức Chúc Sơn Tiên Từ (Đền Tiên Núi Cháo), thờ Liễu Hạnh Công Chúa – một trong tứ bất tử của tín ngưỡng Việt Nam.
Đền Quán Cháo nằm ở Quang Trung, Tây Sơn, thành phố Tam Điệp, cách trung tâm thành phố Ninh Bình khoảng 15km. Du khách có thể đi theo Quốc lộ 1A hướng Nam, chỉ cần bật Google Maps hoặc hỏi thăm người dân địa phương là dễ dàng tìm được.
Phương tiện phù hợp:
- Xe máy hoặc xe ô tô: Đường khá thoáng, nhưng ít bóng râm, thích hợp nhất nếu đi nhóm đông người bằng ô tô để thoải mái hơn.
- Bãi đỗ xe: Có sẵn ngay tại đền, tiện lợi cho cả ô tô và xe máy.
3. Điểm đặc sắc của cụm di tích Đền Dâu – Quán Cháo
3.1. Kiến trúc độc đáo của Đền Quán Cháo
Ban đầu, đền chỉ là một miếu nhỏ bên đường do vua Quang Trung lập nên. Năm 1854 (thời vua Tự Đức), đền được tu sửa bởi Tuần phủ Ninh Bình Tôn Thất Tĩnh, và kiến trúc độc đáo này vẫn được giữ nguyên đến ngày nay.
- Kiến trúc: Đền được xây theo hình chữ nhị, hậu cung hình chuôi vồ. Phía trước sân là cảnh đắp núi Ngũ Hành Sơn, trên mái có hình lưỡng long chầu nguyệt và dòng chữ “Chúc Sơn Tiên Từ”.
- Bia đá quý: Ghi lại năm trùng tu 1854, được tạc bởi Tôn Thất Tĩnh.
- Không gian thoáng mát: Đền nằm dưới bóng râm của ba cây cổ thụ lâu đời.
Bên trong đền có ba cung thờ:
- Cung đệ tam: Thờ Hội đồng Tứ phủ.
- Cung đệ nhị: Đặt tượng Chúa Bản Đền, nổi bật với cột đá xanh nguyên khối chạm khắc tinh xảo.
- Cung cấm: Thờ tượng Liễu Hạnh Công Chúa trong khám sơn son thếp vàng. Pho tượng gỗ thời Nguyễn được tạc tỉ mỉ, mô phỏng tư thế tọa thiền với vẻ mặt nhân hậu, hiền hòa.
3.2. Lễ hội đền Quán Cháo
Lễ hội được tổ chức từ ngày 15 tháng Giêng đến 3/3 âm lịch hàng năm (ngày kỵ Thánh Mẫu Liễu Hạnh). Đây là dịp để người dân và du khách tham gia các nghi thức tế lễ và rước kiệu, cầu lộc và bình an.
Trước đây, lễ hội còn có tục rước tượng và kéo chữ, nhưng hiện tại tập trung vào các nghi thức như hầu bóng, trình đồng, thể hiện nét đẹp văn hóa tâm linh truyền thống.
Đền Quán Cháo không chỉ là một di tích lịch sử – văn hóa mà còn là nơi để người dân và du khách tìm về sự bình an, cầu nguyện tài lộc. Nếu bạn đang khám phá Ninh Bình, đừng bỏ lỡ địa điểm tâm linh đặc biệt này nhé!
