Lễ hội Đền Thái Vi là một trong những lễ hội lớn và nổi bật tại Ninh Bình, nhằm tưởng nhớ công lao của các vị vua nhà Trần. Đây không chỉ là dịp quan trọng đối với người dân địa phương, mà còn thu hút đông đảo du khách từ khắp nơi. Hãy cùng tìm hiểu về nguồn gốc, ý nghĩa và những nét đặc sắc của lễ hội này.
Nội dung
Đôi nét về Lễ hội Đền Thái Vi
Nguồn gốc và ý nghĩa
Đền Thái Vi nằm tại thôn Văn Lâm, xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Ngôi đền thờ bốn vị vua triều Trần: Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông, Trần Nhân Tông, Trần Anh Tông cùng Hiển Từ Hoàng Thái Hậu. Đây là nơi tôn vinh những công lao to lớn của các vị vua, đặc biệt là vua Trần Thái Tông – người đã đặt nền móng cho vùng đất Văn Lâm.

Mỗi năm, lễ hội được tổ chức từ ngày 14 đến ngày 16 tháng 3 âm lịch, với ngày chính hội là ngày rằm. Lễ hội còn có “Hội tổng” diễn ra 3 năm một lần, khi các nghi lễ và hoạt động trở nên đặc sắc và quy mô hơn. Một nghi thức đặc biệt khác là lễ “Mộc dục” (tắm tượng) được tổ chức vào ngày 28 tháng Chạp hàng năm, sử dụng nước từ giếng Ngọc trước đền để làm sạch tượng, thể hiện sự kính trọng với thần linh.

Những điểm đặc sắc của Lễ hội Đền Thái Vi
Phần lễ trang nghiêm
Phần lễ được tổ chức với những nghi thức quan trọng, bắt đầu bằng lễ rước kiệu. Lễ rước kiệu tại Đền Thái Vi được tổ chức công phu, với hơn 30 đoàn rước từ các xã trong huyện Hoa Lư và các khu vực lân cận. Mỗi đoàn kiệu được trang trí lộng lẫy và chia thành ba loại chính:
- Kiệu song hành dành cho các quần thần.
- Kiệu bát cống dành cho vua.
- Kiệu võng dành cho các vương mẫu và công chúa.


Đoàn rước xuất phát từ các làng, tập trung tại đình Các trước khi tiến vào đền để thực hiện các nghi thức tế vua. Sau nghi lễ rước kiệu, nghi thức rước đuốc được tổ chức, với lửa được lấy từ trong đền và đốt sáng trên mâm đá trước sân rồng. Cuối cùng là lễ tế vua – một nghi thức trang trọng với sự tham gia của các cụ cao niên và chức sắc trong làng, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc đối với các vị vua Trần.

Phần hội sôi động
Sau phần lễ trang nghiêm là phần hội với các hoạt động văn hóa, văn nghệ và trò chơi dân gian vui nhộn như đấu vật, chọi gà, múa lân và hát chèo. Những hoạt động này không chỉ làm sống lại nét văn hóa truyền thống mà còn tạo không khí rộn ràng, gắn kết cộng đồng.
Lưu ý khi tham gia Lễ hội Đền Thái Vi
- Trang phục lịch sự: Hãy chọn trang phục kín đáo, phù hợp để giữ sự tôn nghiêm cho các nghi lễ.
- Bảo vệ tư trang: Lễ hội thường rất đông đúc, vì vậy bạn nên cẩn thận giữ gìn tài sản cá nhân, tránh mang theo nhiều đồ giá trị.
- Tuân thủ văn hóa: Không chạm vào nhũ đá hay lấy lễ vật trong đền, tuân thủ các quy định chung để bảo tồn nét đẹp di sản.
- Giữ vệ sinh: Duy trì môi trường sạch sẽ và tuân thủ các biện pháp an toàn sức khỏe cộng đồng.
Lễ hội Đền Thái Vi không chỉ là dịp để tưởng nhớ công lao các vị vua Trần mà còn là một sự kiện mang giá trị văn hóa và lịch sử lớn. Đây là cơ hội để bạn tìm hiểu thêm về truyền thống và tinh thần của vùng đất cố đô Hoa Lư. Nếu có dịp đến Ninh Bình, đừng bỏ qua lễ hội này để có những trải nghiệm ý nghĩa và đáng nhớ!